Verslag van Gerard Huissen
Eind juni van dit jaar, op vakantie in Italië, vroeg een vriend of ik zin had om samen met mijn vrouw ergens aan zee te gaan lunchen. De keuze was gevallen op een restaurant in Marinella.
Uiteraard stemde ik hiermee in en, omdat Marinella vlak bij Civitavecchia ligt stelde ik voor om eerst nog een bezoekje te brengen aan het beroemde Romeinse badhuis Terme Taurine (zie 'De Terme Taurine bij Civitavecchia'). Daar ontmoette ik de groep studenten die dit jaar, onder leiding van dr. Stefano de Togni de opgravingscampagne van Aquae Tauri gingen vormgeven. Zij lunchten kennelijk elke werkdag op het terrein van het nabij gelegen Romeinse badhuis. Omdat ik zelf nog nooit de betreffende opgraving had gezien maakten we een afspraak om na onze lunch de opgravingswerkzaamheden in ogenschouw te nemen. Ter plaatse spraken we met één van de medewerksters:
HET ACHELOO PROJECT
In juni en juli 2021 vond de vijfde campagne van archeologische onderzoeken plaats op de site van Ficoncella (Civitavecchia) in het kader van het Acheloo-project. Dit is de naam die is gegeven aan de missie om de Romeinse stad Aquae Tauri en het aangrenzende grote heiligdom te herontdekken, onder leiding van Prof. Massimiliano David van de Universiteit van Bologna en zijn staf bestaande uit Dr. Stefano De Togni, Dr. Alessandro Melega, Dr. Maria Stella Graziano en Dr. Eleonora Rossetti.
Dit jaar werd verder gewerkt aan de verdieping van het onderzoek en de opgravingen die in de voorgaande jaren waren begonnen.
Zo werden zowel de kamers buiten het omsloten gebied, grotendeels opgegraven in het kalkstenen blok, als 1 grote kamer van ongeveer 7 x 4 m, gelegen langs de zuidzijde van een grote rechthoekige structuur, verder onderzocht, evenals het gebied rond het grote bad uit de tijd van Trajanus.
De onderzoekerster die wij spraken legt uit: "Blijkbaar zijn deze structuren een remake van een groot gebouw, dat verbonden was met het gebouw dat we op de helling naar het noorden hebben aangetroffen. Ons doel is dus om te proberen te begrijpen hoe deze structuren met elkaar verbonden waren. De uitdaging zal zijn om de verschillende kamers in de buurt van het grote zwembad, dat natuurlijk de kern van het hele complex is, met elkaar te kunnen verbinden. Het is hoogstwaarschijnlijk een groot heiligdom waarvan wij de historische context proberen te analyseren en wellicht kunnen we aan deze poel een nog hogere betekenis geven. Het gaat erom te begrijpen waarom het heiligdom is ontworpen en op deze manier vormgegeven en vervolgens wat de oorzaken zijn van het verval en het in ongebruik raken, zodat het hele verhaal kan worden verteld. Op die manier zou de site aan fascinatie winnen en de nieuwsgierigheid van de mensen doen toenemen. Anders zou het een prachtig monument blijven dat toeristen kunnen bewonderen zonder het ten volle te begrijpen en te waarderen. Dit is overigens een van de populairste gebieden bij de plaatselijke bevolking, vooral vanwege het geneeskrachtige thermale water dat er nog steeds stroomt. De tweeledige functie van het heiligdom in Ficoncella, als wellnesscentrum en als heilige plaats waar weldaad aan spiritualiteit werd gekoppeld, zal de komende jaren zeker worden verkend. Baden in dit water ging verder dan louter onderdompelen, maar impliceerde een relatie met het goddelijke, vergelijkbaar met het hedendaagse gebruik van het wonderwater van Lourdes".
Het zou naar onze mening wenselijk zijn een bezoekersroute met looppaden aan te leggen om ook gehandicapten in staat te stellen de site te bewonderen.
Om duidelijker inzicht te krijgen en meer te weten te komen over deze fascinerende Romeinse en laat-Romeinse site zullen we moeten wachten op de resultaten van het onderzoek en de studies tijdens verdere opgravingscampaggnes die hopelijk, met voldoende financiële middelen, in de komende jaren kunnen worden uitgevoerd.